Cơn bão Mattmo, trước đó là Bualoi, đi qua nhưng vẫn để lại những ảnh hưởng đáng kể cho hàng nghìn hộ dân tại tỉnh thành phía Bắc như Bắc Ninh, Thái Nguyên, Cao Bằng, Hà Nội v.v.

Họ vẫn phải sống trong điều kiện thiếu thốn, với xung quanh là mênh mông “biển nước” sâu hàng mét. Ngoài bị cô lập cục bộ, nhiều nơi bị cắt điện kéo dài nhằm đảm bảo tuyệt đối cho người dân và các thiết bị điện.

Điều này khiến họ mất kết nối với bên ngoài, cũng như không sử dụng được các thiết bị thiết yếu như đèn chiếu sáng, nấu cơm, sạc điện thoại, v.v.

Tuy nhiên, tại thôn Mai Trung, xã Xuân Cẩm, tỉnh Bắc Ninh (trước là xã Mai Đình, huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang), gia đình ông Nguyễn Trọng Chí và bà Đặng Thị Nhã là hộ hiếm hoi không bị ảnh hưởng.

Mời hàng xóm vào dùng điện vì “nhà có điện mặt trời”

Theo hình ảnh anh Nguyễn Thành Trung – con trai ông bà Chí Nhã – thì gia đình anh là hộ duy nhất lắp điện mặt trời trên mái nhà. Và hệ thống có trang bị thêm pin lưu trữ này vẫn hoạt động tốt khi thời tiết mây mưa nhiều ngày.

Qua lời mời chân tình, nhiều ngày qua, bà con hàng xóm đã sang ông bà Chí Nhã để nhờ sử dụng các thiết bị cơ bản dùng tới điện. Một số hộ còn kéo dây về nhà mình để sử dụng.

Là một giảng viên ngành cơ điện tử, anh Trung nhận thấy lợi ích của điện mặt trời mái nhà. Do đó, tháng 7/2025, gia đình anh lắp đặt hệ thống này với tổng chi phí ban đầu hết hơn 80 triệu đồng.

Trước đó, tiền điện hàng tháng của gia đình hết từ 1,3 – 1,7 triệu đồng/tháng; cao điểm (mùa hè) hết khoảng 2 triệu đồng.

Sau hơn 03 tháng sử dụng, từ khả năng sản xuất của hệ thống, gia đình anh Trung chỉ phải trả từ 10 – 100 nghìn đồng/tháng cho EVN. Thậm chí, tháng 9 vừa qua, con số này chỉ còn… 10,8 nghìn đồng

Điều gì (có thể) khiến hệ thống điện mặt trời hộ anh Trung “miễn nhiễm” với mưa lũ?

Thứ nhất, mưa không làm hệ thống ngừng sản xuất điện

• Tấm pin mặt trời không cần ánh nắng trực tiếp, chỉ cần ánh sáng ban ngày là vẫn tạo ra dòng điện.
• Trung bình, vào ngày mưa hoặc nhiều mây, công suất tạo ra bằng khoảng 10–30% so với ngày nắng – vẫn đủ để duy trì các thiết bị cơ bản (chiếu sáng, quạt, sạc điện thoại…)
• Ví dụ: hệ thống khoảng 3 kWp ở hộ gia đình anh Trung trong ngày âm u vẫn có thể tạo ra 3 – 5 kWh điện, đủ để duy trì sinh hoạt tối thiểu.

Thứ hai, một hệ thống cần đạt chuẩn kỹ thuật

• Toàn bộ tấm pin được gắn trên khung nhôm anod chống rỉ, nghiêng 10–30 độ để nước mưa thoát nhanh, không ứ đọng. Giàn khung cố định bằng bulong nở thép không gỉ, đảm bảo không lung lay ngay cả trong gió mạnh.

• Các tấm pin đạt tiêu chuẩn quốc tế đều có lớp kính cường lực & viền silicone chống thấm. Các cell bên trong được ép chân không, không lo nước ngấm hay ẩm mốc dù trời mưa liên tục.

• Dây DC (từ pin đến inverter) dùng cáp chuyên dụng chống tia UV, vỏ chịu nhiệt và mưa. Đầu nối MC4 có gioăng cao su chống nước tuyệt đối. Do đó, dù trời mưa to, điện vẫn an toàn, không rò rỉ.

Thứ ba, có pin lưu trữ – bảo đảm điện ổn định khi mất điện

• Khi lũ lụt gây mất điện diện rộng, inverter hybrid sẽ tự động tách khỏi lưới điện EVN. Lúc này, nguồn điện từ tấm pin + pin lưu trữ (battery) sẽ cung cấp điện cho ngôi nhà.

• Đây chính là lý do vì sao hộ ở Bắc Ninh vẫn có điện dùng cả ngày, thậm chí chia sẻ cho bà con xung quanh.

Thứ tư, mưa thậm chí còn giúp “rửa sạch” tấm pin

• Nhiều nghiên cứu cho thấy mưa nhẹ có tác dụng rửa bụi, giúp tấm pin sáng và hiệu suất tốt hơn sau mưa.
• Vì vậy, sau các đợt mưa dài, sản lượng điện thường tăng nhẹ so với trước do bề mặt pin sạch hơn.

Thứ năm, vị trí và độ cao lắp đặt là yếu tố then chốt

• Ở vùng dễ ngập, các kỹ sư luôn bố trí Pin trên mái cao (tránh ngập); bộ inverter và pin lưu trữ đặt trên tường cao ≥ 1m, cách xa sàn; Có lớp chống sét lan truyền và aptomat chống rò điện (ELCB).
• Nhờ vậy, hệ thống vẫn hoạt động an toàn trong mùa lũ, mưa lớn hay ngập úng.
• Bạn có thể tham khảo hình ảnh thực tế tại một  công trình mà Trường Phát đã lắp đặt

---

Với trường hợp thực tế hộ gia đình anh Trung, cùng những giải thích trên, bạn cũng có thể cân nhắc tiến hành lắp đặt một hệ thống điện mặt trời mái nhà tương tự.